پودر دی آمونیوم هیدروژن فسفات خوراکی | DAP | diammonium hydrogen phosphate powder
پودر دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات خوراکی | ترکیب معدنی ارزشمند در صنایع غذایی و کشاورزی
دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات (DAP)، با فرمول شیمیایی (NH₄)₂HPO₄، یک ترکیب معدنی پرکاربرد است که به شکل پودر سفید رنگ و محلول در آب یافت می‌شود. این ماده از ترکیب آمونیاک و اسید فسفریک به دست می‌آید و به دلیل داشتن عناصر مغذی نیتروژن و فسفر، در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، کشاورزی، دارویی و تخمیر صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات
فرمول شیمیایی: (NH₄)₂HPO₄
شکل ظاهری: پودر کریستالی سفید
حلالیت: به راحتی در آب حل می‌شود
pH محلول: حدود ۷.۵ تا ۸
پایداری: در دمای بالا ممکن است تجزیه شود و آمونیاک آزاد کند
کاربردهای دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات خوراکی
۱. در صنایع غذایی و مکمل‌های تغذیه‌ای
دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات به عنوان منبع تأمین فسفر و نیتروژن در تولید برخی از مواد غذایی و مکمل‌های تغذیه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب در فرایند تخمیر مواد غذایی، به‌ویژه در تولید مخمرهای نانوایی و تخمیر آبمیوه‌ها نقش مهمی دارد. همچنین به عنوان یک تنظیم‌کننده اسیدیته و تثبیت‌کننده در برخی محصولات غذایی کاربرد دارد.
۲. در صنعت کشاورزی و کودهای خوراکی
یکی از کاربردهای اصلی دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات، استفاده به عنوان کود کشاورزی است. این ترکیب به دلیل داشتن فسفر و نیتروژن قابل جذب، به رشد بهتر گیاهان و افزایش تولید محصولات کشاورزی کمک می‌کند. همچنین در کودهای محلول در آب و تغذیه هیدروپونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳. در فرایندهای تخمیر صنعتی و تولید نوشیدنی‌ها
دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات نقش مهمی در صنایع تخمیری ایفا می‌کند. این ترکیب به عنوان منبع نیتروژن برای مخمرها در تولید نوشیدنی‌های تخمیری مانند آبجو، شراب و برخی فرآورده‌های لبنی استفاده می‌شود. وجود این ماده باعث تسریع فرایند تخمیر و بهبود کیفیت محصول نهایی می‌شود.
۴. در صنایع دارویی و بیوتکنولوژی
در برخی از فرایندهای تولید دارو و محصولات بیوتکنولوژی، دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات به عنوان ماده مغذی برای رشد میکروارگانیسم‌ها و سلول‌های کشت‌شده در محیط‌های کشت سلولی و میکروبی به کار می‌رود.
نکات ایمنی و نحوه نگهداری
تماس با پوست و چشم: ممکن است موجب تحریک جزئی پوست و چشم‌ها شود. در صورت تماس، باید محل آلوده را با آب شستشو داد.
استنشاق و بلعیدن: به طور کلی این ماده در گرید خوراکی غیرسمی است، اما استنشاق مقادیر زیاد آن ممکن است باعث تحریک راه‌های تنفسی شود.
نگهداری: باید در محیط خشک و خنک، دور از مواد اسیدی و مواد قابل احتراق نگهداری شود تا از تجزیه احتمالی و آزاد شدن آمونیاک جلوگیری شود.
دی‌آمونیوم هیدروژن فسفات یک ترکیب ارزشمند در صنایع غذایی، کشاورزی، تخمیر صنعتی و داروسازی است که به دلیل حلالیت بالا و قابلیت جذب سریع، در بسیاری از فرایندهای صنعتی و تغذیه‌ای نقش کلیدی دارد.